Trong những năm gần đây, Doanh nghiệp SME đã trở thành một khái niệm được nhắc đến nhiều trên thị trường. Tuy nhiên trên thực tế không phải ai cũng biết Doanh nghiệp SME là gì và ưu điểm của loại hình kinh doanh này là gì? Hãy cùng Customcat.vn tìm hiểu ngay trong bài chia sẻ dưới đây.
1. Doanh nghiệp SME là gì?
SME hay Small and Medium Enterprise được hiểu là một loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thuật ngữ này được dùng để chỉ tất cả các công ty có cùng quy mô trong tất cả các lĩnh vực và là một khái niệm phổ biến trên thị trường toàn cầu.
Doanh nghiệp SME ngày càng phát triển đã giải quyết được vấn đề việc làm tối đa cho người lao động. Tất nhiên, điều này cũng có nghĩa là tỷ lệ cạnh tranh giữa các công ty này là tương đối lớn và nguy cơ phá sản là không thấp.
Trên thực tế, Doanh nghiệp SME hiện chiếm 95% tổng số doanh nghiệp trên thế giới và chiếm 50% lực lượng lao động. Trong những năm gần đây, Doanh nghiệp SME đã trở thành mô hình kinh doanh có tốc độ phát triển nhanh chóng cả trong nước và quốc tế. Thực tế có thể nhiều người nhầm lẫn giữa khái niệm Doanh nghiệp SME với Startup, tuy nhiên hai khái niệm này hoàn toàn khác nhau.
2. Sự khác biệt giữa Startup và Doanh nghiệp SME là gì?
- Mục đích kinh doanh: Startup là khái niệm dùng để chỉ một doanh nghiệp mới thành lập và một Startup hoàn toàn có thể chuyển đổi thành một doanh nghiệp có quy mô lớn, có tầm nhìn rộng lớn. Mặt khác, Doanh nghiệp SME thường là một loại hình doanh nghiệp kinh doanh theo mô hình kinh doanh quy mô nhỏ, vừa hoặc siêu nhỏ đã được chứng minh.
- Cạnh tranh: Trong khi Doanh nghiệp SME không quá ảnh hưởng bởi sự độc đáo hay cách mạng để cạnh tranh và tồn tại, thì với Startup, sự phát triển nên được tính theo cấp số nhân để đứng vững trên thị trường và thu hút thêm đầu tư.
- Quyền sở hữu: Doanh nghiệp SME thường thuộc sở hữu tư nhân và hiếm khi huy động vốn từ bên ngoài. Các công ty khởi nghiệp thường sẵn sàng chia sẻ cổ phần và mang vốn đầu tư để đảm bảo sự tăng trưởng và phát triển của doanh nghiệp.
- Tốc độ tăng trưởng: SMB thường có lợi thế hơn các công ty khởi nghiệp về tốc độ tăng trưởng vì khả năng tạo ra lợi nhuận có thể bắt đầu ngay từ những ngày đầu, nhưng không nhiều như các công ty khởi nghiệp. Mặt khác, Startup thông thường sẽ mất một khoảng thời gian để có được lượng người dùng và doanh thu nhất định, thậm chí có thể bị lỗ.
3. Tiêu chí phân loại Doanh nghiệp SME theo quy định
Thông thường mỗi quốc gia sẽ có định nghĩa và tiêu chí phân loại khác nhau. Tại Việt Nam, Doanh nghiệp SME sẽ được phân loại theo quy định của chính phủ để phù hợp với điều kiện kinh tế cũng như môi trường hoạt động như sau:
| LĨNH VỰC | DOANH NGHIỆP SIÊU NHỎ | DOANH NGHIỆP NHỎ | DOANH NGHIỆP VỪA |
| Nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và công nghiệp, xây dựng | – Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 10 người.
– Tổng doanh thu của năm không quá 3 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 3 tỷ đồng. |
– Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 100 người.
– Tổng doanh thu của năm không quá 50 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 20 tỷ đồng. – Không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định. |
– Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 200 người.
– Tổng doanh thu của năm không quá 200 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng. – Không phải là doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định. |
| Thương mại, dịch vụ | – Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 10 người.
– Tổng doanh thu của năm không quá 10 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 3 tỷ đồng. |
– Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 50 người.
– Tổng doanh thu của năm không quá 100 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 50 tỷ đồng. – Không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định. |
– Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 100 người.
– Tổng doanh thu của năm không quá 300 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng. – Không phải là doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định. |
4. Vai trò của Doanh nghiệp SME đối với sự phát triển của nền kinh tế
Như đã đề cập ở trên, với số lượng Doanh nghiệp SME cực cao, vấn đề việc làm của người dân ít nhiều đã được giải quyết, tỷ lệ thất nghiệp giảm, kinh tế – xã hội được cải thiện.
Doanh nghiệp SME đóng góp từ 30% đến 53% tổng thu nhập GDP và sản xuất từ 19 đến 31% tổng kim ngạch xuất khẩu ra thị trường nước ngoài. Các công ty này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo và phát triển đội ngũ doanh nhân năng động, trình độ cao.
DNNVV cũng cung cấp cho thị trường các sản phẩm đa dạng, phong phú trên mọi lĩnh vực, mang lại nhiều sự lựa chọn cho thị trường, đáp ứng nhiều hơn nhu cầu tiêu dùng trong đời sống và thúc đẩy sức tiêu dùng của nền kinh tế. Tạo môi trường cạnh tranh, phát triển bền vững.
Với cơ cấu tổ chức gọn nhẹ, vốn đầu tư nhỏ, DNNVV có thể tham gia vào nhiều thị trường khác nhau để khai thác tiềm năng, thế mạnh của từng khu vực.
Đối với các Doanh nghiệp SME ở nông thôn còn góp phần quan trọng vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn, thúc đẩy phát triển ngành thương mại – dịch vụ của địa phương cũng như thu hẹp khoảng cách phát triển giữa thành thị và nông thôn.
5. Ưu điểm và nhược điểm của Doanh nghiệp SME
Bất cứ mô hình kinh doanh nào cũng có những cơ hội và thách thức trong quá trình hình thành và phát triển, giống như Doanh nghiệp SME, nhất là trong thời điểm ngày càng có nhiều công ty xuất hiện trên thị trường.
5.1 Thuận lợi
Với nguồn nhân lực dồi dào, Doanh nghiệp SME sẽ không quá đau đầu để tìm kiếm nguồn nhân lực. Cùng với đó là khả năng tiếp thị không quá khó khăn dựa trên nhu cầu của khách hàng với các sản phẩm mà Doanh nghiệp SME tiếp thị và sản xuất. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo năng lực cạnh tranh, khuyến khích doanh nghiệp mở rộng thị trường.
Thời kỳ hội nhập làm tăng cơ hội mở rộng thị trường của Doanh nghiệp SME. Các doanh nghiệp này cũng có khả năng hoạt động linh hoạt trước những thay đổi của nền kinh tế thị trường. Ngay cả trước khi biến động, khả năng điều hướng vẫn dễ dàng hơn.
5.2 Khó khăn
- Khó tiếp cận vốn: Nhiều DN phải đối mặt với những thách thức liên tục trong việc thuyết phục các tổ chức cho vay hoặc ngân hàng cho vay vốn, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hoạt động và duy trì hoạt động kinh doanh của họ. Tình trạng này trở nên trầm trọng hơn vì các doanh nghiệp vừa và nhỏ có xu hướng vay nợ nhiều để giải quyết vấn đề với hy vọng lấy lại thu nhập, nhưng không làm được như vậy.
- Khó tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu: Tích hợp công nghệ cung ứng giúp các công ty quản lý cạnh tranh và giảm thiểu rủi ro kinh doanh. Tuy nhiên, những hạn chế về công nghệ sản xuất dẫn đến năng suất thấp và bất lợi về sự khan hiếm nhân lực khiến các DNVVN liên tục đối mặt với việc hội nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng kết nối với DN FDI.
- Yếu kém trong quản trị doanh nghiệp: Có thể cho rằng ban lãnh đạo Doanh nghiệp SME chưa thực sự đầu tư xây dựng các chiến lược marketing cho thương hiệu và sản phẩm nên hiệu quả cải thiện doanh số bán hàng chưa cao. Cùng với đó là vấn đề về cơ chế thông tin, hạn chế về nguồn lực và quản lý.
- Lãnh đạo lệch lạc: Nhiều lãnh đạo Doanh nghiệp SME thiếu khả năng lãnh đạo đúng đắn cũng như định hướng rõ ràng nên việc quản lý không thực sự hiệu quả. Về lâu dài, tâm lý này có thể ảnh hưởng đến tinh thần nhân viên và đến một lúc nào đó công ty sẽ phải suy nghĩ lại về hướng đi của mình.
Customcat.vn hy vọng những chia sẻ trên đây của chúng tôi có thể giúp bạn hiểu được những yếu tố liên quan đến Doanh nghiệp SME cũng như vai trò của mô hình kinh doanh này trong nền kinh tế Việt Nam.