Là một người hâm mộ thể thao, chắc hẳn bạn đã từng nghe đến doping. Nhưng Doping là gì, và tại sao nó vẫn bị cấm trong thể thao? Hãy theo dõi để tìm hiểu thêm trong bài viết bên dưới.
Doping là gì?
Doping là một chất kích thích làm tăng sức mạnh thể chất và thay đổi lưu thông máu, do đó góp phần làm tăng tốc độ và thể tích máu tĩnh mạch trở về tim. Nhờ doping, các vận động viên tăng cường sức mạnh thể chất và không bị mệt mỏi hay mất tập trung trong quá trình thi đấu.
Có nhiều loại doping, nhưng có ba loại thường được sử dụng như sau:
- Doping máu là việc vận động viên sử dụng các chất kích thích như erythropoietin (ESP) và darbapoietin (NESP) để tăng cường vận chuyển oxy của hồng cầu và cải thiện lưu thông máu. Điều này giúp tăng sức mạnh và tốc độ cơ bắp trong quá trình thi đấu.
- Doping cơ: Đây là quá trình sử dụng các chất kích thích sản sinh hormone trong cơ thể để tăng sức mạnh cơ bắp, chẳng hạn như hormone peptide, EPO và trimetazidine.
- Neurodoping là việc sử dụng các chất kích thích ngăn chặn sự kiểm soát và phản hồi của các tế bào thần kinh cơ đến não, do đó hệ thống cơ không bị buộc phải nghỉ ngơi khi mệt mỏi.
Tại sao doping bị cấm trong thể thao?
Theo Xoilac, doping là một chất kích thích giúp tăng cường khả năng hoạt động của cơ thể, ngay cả trong trường hợp mệt mỏi cực độ. Nó làm tăng tốc độ lưu thông máu và tăng lưu lượng máu đến tim.
Doping là một trong những phương pháp tinh vi được sử dụng để tăng số lượng hồng cầu trong máu, thúc đẩy lưu thông máu tốt. Thực tế, số lượng hồng cầu tăng lên cho phép cơ thể hoạt động nhanh hơn và mạnh mẽ hơn, đồng thời chịu đựng tốt hơn sự mệt mỏi và đau đớn.
Vì vậy, để đảm bảo công bằng giữa các vận động viên, doping luôn bị cấm trong các cuộc thi đấu thể thao. Hơn một nửa số trường hợp sử dụng doping dẫn đến tổn thương nghiêm trọng cho cơ thể, thậm chí có thể gây tử vong.
Hậu quả của việc sử dụng doping
- Suy yếu cơ và phì đại chi
- Nó phá vỡ và thay đổi hormone sinh dục.
- Nguyên nhân gây ra hội chứng run
- Gây tan máu, sốt và phát ban trên da.
- Nó gây ra suy tim, suy thận và ung thư gan.
Cách phát hiện doping
Các tổ chức thể thao quốc tế hiện nay có hệ thống kiểm tra doping cực kỳ nghiêm ngặt. Vận động viên có thể bị kiểm tra bất ngờ ở bất kỳ thời điểm nào — trước, trong hoặc sau giải đấu.
Thông tin cập nhật từ Xoilac tv chia sẻ: Phương pháp kiểm tra phổ biến nhất là xét nghiệm nước tiểu và máu. Mẫu được gửi đến các phòng thí nghiệm được WADA công nhận để phân tích. Nếu phát hiện chất cấm, vận động viên có quyền yêu cầu kiểm tra mẫu B để xác nhận kết quả.
Ngoài ra, trong những năm gần đây, công nghệ sinh học và xét nghiệm ADN cũng được sử dụng để phát hiện dấu hiệu can thiệp gen hoặc biến đổi sinh học, giúp kiểm soát doping hiệu quả hơn bao giờ hết.
Hình phạt khi bị phát hiện doping
Hình phạt dành cho vận động viên sử dụng doping rất nghiêm khắc. Tùy theo mức độ vi phạm, họ có thể phải chịu:
- Cấm thi đấu từ 2 năm đến suốt đời.
- Tước huy chương, danh hiệu và thành tích đạt được.
- Phạt tiền và bị cấm tham gia các tổ chức thể thao chuyên nghiệp.
Một số trường hợp nổi tiếng như Lance Armstrong, tay đua xe đạp huyền thoại từng giành 7 chức vô địch Tour de France, đã bị tước toàn bộ danh hiệu vì doping. Câu chuyện của anh trở thành bài học đắt giá về danh vọng và hậu quả của gian lận.
Nỗ lực chống doping trên toàn cầu
Tổ chức WADA được thành lập năm 1999 với mục tiêu bảo vệ sự liêm chính của thể thao. Hàng năm, WADA công bố danh sách các chất và phương pháp bị cấm để các vận động viên và huấn luyện viên nắm rõ.
Bên cạnh đó, các quốc gia cũng có cơ quan phòng chống doping riêng, ví dụ như VADA (Mỹ), UKAD (Anh) hay NADO (Nhật Bản). Ở Việt Nam, Trung tâm Doping và Y học thể thao Việt Nam (VADA Việt Nam) chịu trách nhiệm kiểm tra và tuyên truyền kiến thức về doping cho vận động viên.
Hiểu đúng về doping là gì giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về ranh giới giữa thành tích và đạo đức trong thể thao. Doping không chỉ là vấn đề kỹ thuật hay y học, mà là bài toán về nhân cách và giá trị con người. Trong một thế giới mà áp lực chiến thắng ngày càng lớn, việc giữ được sự trung thực và công bằng chính là điều làm nên vẻ đẹp đích thực của thể thao.